สมุนไพรแก้นอนไม่หลับ

โรคนอนไม่หลับส่งผลกระทบต่อจิตใจก่อให้เกิดความเครียด ตามมาด้วยการรับประทานอาหารไม่ได้ ซึ่งล้วนส่งผลต่อร่างกายและจิตใจที่อาจทำให้เกิดความซึมเศร้าต่อเนื่อง จนอาจไม่มีเรี่ยวแรงและกำลังใจที่จะลุกขึ้นมาต่อสู้ฝ่าฟันอุปสรรคปัญหากันใหม่

การเยียวยารักษาความเครียด ความกังวลด้วยวิธีธรรมชาติบำบัดสามารถทำได้หลากหลายวิธี โดยเฉพาะเรื่องอาหาร การเลือกรับประทานอาหารที่ช่วยผ่อนคลาย ช่วยระงับประสาท ช่วยให้นอนหลับ จึงเป็นทางเลือกเบื้องต้นที่สามารถทำได้ง่าย ๆ อาทิ

ขี้เหล็ก เป็นสมุนไพรที่นำมาปรุงอาหารช่วยให้นอนหลับสบาย ขับถ่ายสะดวก เราคุ้นเคยกับแกงขี้เหล็ก คนภาคเหนือ-อีสาน มักแกงใส่ใบย่านาง ส่วนภาคกลาง-ภาคใต้นิยมใส่กะทิ ส่วนที่นำมาใช้ปรุงเป็นอาหารควรเลือกส่วนยอดจนถึงใบอ่อน และดอก ในใบขี้เหล็กมีเบต้าแคโรทีนสูง ทั้งดอกและใบต่างมีสรรพคุณช่วยระงับประสาท บำรุงประสาท ช่วยให้นอนหลับ ช่วยในการระบาย และบำรุงสายตาด้วย

ให้บอกต่อกันไปว่า ถ้าคืนไหนอยากนอนหลับดี เย็นวันนั้นก็ให้กินแกงขี้เหล็ก การกินขี้เหล็กเป็นบางครั้งบางคราวแบบภูมิปัญญาพื้นบ้านไม่ก่อโทษแต่การหันมากินในรูปของยาขี้เหล็กแคปซูลเป็นประจำกลับมีพิษต่อตับ

มะรุม เป็นพืชผักสมุนไพรอีกชนิดที่ออกฤทธิ์ช่วยให้นอนหลับ ช่วยระบาย นิยมใช้ฝักอ่อนมาแกงส้ม ใช้ยอดอ่อนลวกจิ้มน้ำพริกหรือแกงส้ม ปัจจุบันมีการนำใบมะรุมมาบดเป็นผงบรรจุแคปซูล บริโภคเป็นอาหารเสริม และโฆษณาชวนเชื่อราวกับว่ามะรุมเป็นยาวิเศษ ทีเดียว

อย่างไรก็ตาม การบริโภคมะรุมควรบริโภคในรูปแบบอาหารจะปลอดภัยกว่า แม้ว่าสรรพคุณของมะรุมที่กล่าวถึงจะเป็นสรรพคุณที่ดีจริง แต่รูปแบบและปริมาณการใช้จะเป็นตัวแปรที่บอกได้ว่าการใช้นั้นให้ผลดีหรือผลร้าย และโดยเฉพาะผู้ที่เป็นโรคเรื้อรังต่าง ๆ เช่น มะเร็ง เบาหวาน ที่หันไปใช้มะรุมรักษาโดยหวังว่าจะช่วยให้หายจากโรคร้ายได้กลับต้องเผชิญกับอาการที่ทรุดหนักกว่าเดิม

ข้อแนะนำจากคุณย่าคุณยายก็คือถ้าจะบริโภคมะรุมให้เลือกยอดอ่อนหรือใบเพสลาดเท่านั้น (ใบเพสลาด หมายถึง ใบจวนแก่) เพราะถ้าเป็นใบแก่จะสะสมสารที่เป็นอันตรายต่อร่างกายได้ ใบแก่ส่วนใหญ่เกษตรกรจะใช้หมักกับดินระหว่างเตรียมแปลงเพาะปลูกจะช่วยฆ่าเชื้อราในดินได้ ในใบมีโปรตีนและแคลเซียมสูงจึงมีรายงานว่าใช้เป็นยาประสะน้ำนม และเป็นอาหารเสริมสำหรับเด็กขาดสารอาหาร

สิ่งที่ผู้บริโภคควรตระหนักคือมะรุมแคปซูลนั้นเลือกใช้ส่วนที่นำมาเป็นยาถูกต้องตามหลักการใช้หรือไม่ โบราณกำหนดให้ใช้ใบเพสลาด แต่ที่บรรจุในแคปซูลนั้นเป็นใบเพสลาดแท้ไม่เจือปนใบแก่จริงหรือ

หมอแผนไทยหลายท่านยืนยันว่ามะรุมใช้ได้ผลดีจริงแต่ใช้ในรูปแบบอาหารเป็นยาแกงจืดยอดอ่อนมะรุม แกงส้มมะรุม หรือลวกยอดอ่อนมะรุมจิ้มน้ำพริก อร่อยได้ประโยชน์และปลอดภัยกว่า

รากบัว ไหลบัว รวมถึงเกสรดอกบัว สามารถนำมาปรุงเป็นอาหารและเครื่องดื่มได้ มีรายงานทางวิชาการว่าสารสกัดจากรากบัวช่วยให้นอนหลับ สรรพคุณของรากบัว ไหลบัวช่วยบำรุงให้เจริญอาหาร ช่วยให้ประสาทสงบ บำรุงน้ำดี แก้ท้องร่วง และเกสรดอกบัว ช่วยให้ดวงจิตแช่มชื่น บำรุงหัวใจ

สมุนไพรดังที่กล่าวมานี้จะช่วยในเรื่องของระบบประสาท รวมถึงระบบหัวใจซึ่งมีอีกหลายตัวที่มีประโยชน์ต่อสุขภาพ อย่างน้อยในภาวะที่เราเองเผชิญกับภาวะความเครียดนอนไม่หลับ ที่ตามมาคือขับถ่ายไม่ออก หัวใจอ่อนแอ แต่สามารถเลือกสรรอาหารสมุนไพรที่มีประโยชน์ต่อร่างกายได้ ก็จะทำให้มีแรงลุกมาขับเคลื่อนต่อสู้ชีวิตในวันใหม่ได้

มะกรูด เป็นสมุนไพรที่นิยมใช้กันมาตั้งแต่ในสมัยโบราณ ทั้งในเรื่องการทำอาหาร และช่วยบำรุงสุขภาพเสริมความงาม ผิวของมะกรูดสามารถช่วยแก้อาการนอนไม่หลับได้ โดยนำผิวของมะกรูดบดรวมกับรากชะเอม ไพล เฉียงพร้า ขมิ้นอ้อย แล้วนำมาต้มน้ำดื่ม

หรือจะใช้วิธีของคุณย่าคุณยาย ให้นำใบสดไปตากแห้งคั่วไฟอ่อนๆ ในกระทะจนเหลืองหรือกรอบใส่โหลไว้ จากนั้นใช้ 1 หยิบมือชงกับน้ำร้อน 1 แก้ว ดื่มต่างน้ำหรืออย่างน้อยวันละ 3-4 แก้ว จะช่วยทำให้นอนหลับอย่างสบายตอนกลางคืนได้อย่างเหลือเชื่อ วิธีดังกล่าวได้ผลดีระดับหนึ่ง

สุขสาระ พฤษภาคม 2560