หัวใจม่วง เป็นไม้คลุมดินคล้ายๆ ไม้เลื่อย ใบออกสีม่วง เป็นดอกไม้ที่มีความสวยงาม เจริญเติบโตและขยายพันธุ์ได้รวดเร็ว หัวใจม่วง เป็นไม้ที่มีถิ่นกำเนิดเดิมมาจากภาคตะวันออกของประเทศเม็กซิโก  หัวใจม่วง เป็นชื่อที่เรียกกันโดยส่วนใหญ่ มีชื่อพื้นเมืองที่เรียกคือ หัวใจราหู หัวใจสีม่วง ชื่อสามัญ Purple Heart ชื่อวิทยาศาสตร์ Setcreasea purpurea นิยมนำมาปลูกเป็นไม้ประดับโดยจะปลูกรอบโคนไม้ใหญ่ ซอกแซกตามโขดหิน หรือคลุมผิวดินให้สีตัดกับความเขียวของสนามหญ้า ให้ความรู้สึกสดชื่นและสวยงาม

หัวใจม่วงเป็นพันธุ์ไม้ล้มลุกที่เลื้อยคลุมดิน อยู่ในตระกูลเดียวกันกับปลาบและผิวพเนจร ลำต้นเป็นเถาสีม่วงเข้มมีข้อปล้องชัดเจน ทอดเลื้อยไปตามผิวดินออกรากตามข้อที่แตะพื้นดิน ยอดชูตั้งขึ้น ต้นและใบค่อนข้างอวบน้ำ โตเร็ว เป็นใบเดี่ยว เรียงสลับเป็นวงรอบต้น ใบรูปรีถึงรูปขอบขนาน กว้าง 2-3 เซนติเมตร ยาว 7-15 เซนติเมตร ปลายใบแหลม โคนใบแผ่เป็นกาบหุ้มลำต้น ขอบใบเรียบ แผ่นใบหนาเปราะ มีขนอ่อนบางๆ ผิวใบด้านบนสีม่วงหรือเขียวอมม่วง  ดอกช่อสั้นๆ ขนาดเล็กออกตามซอกใบและปลายกิ่ง มีสีชมพูหรือสีชมพูอมม่วงอ่อน กลีบดอกมี 3 กลีบ ดอกทยอยบาน มักจะออกดอกในช่วงฤดูร้อน

เดิมทีมักใช้ประโยชน์จากต้นหัวใจสีม่วง กรณีเกิดอาการร้อนใน กระหายน้ำหรือช้ำใน โดยนำทั้งต้นมาต้มน้ำดื่ม จะช่วยให้หายได้ ส่วนใบนำมาตำแล้วพอกหากเกิดอาการฟกช้ำหรือบวม แต่ด้วยใบที่มีสีสันสวยงาม ทำให้ปัจจุบัน หัวใจม่วง ขึ้นทำเนียบเป็นไม้ประดับตามสนามหญ้าหรือปลูกล้อมรอบโคนต้นไม้อื่นๆ ก็ได้ ซึ่งจะเห็นได้ถึงความสวยงามและอ่อนช้อย หากใครนำมาปลูกก็จะได้ประโยชน์สองต่อคือ ทั้งไม้ประดับและสมุนไพร

หัวใจม่วงเป็นพันธุ์ไม้ที่มีสีสันสวยงามและอ่อนช้อย ซึ่งความสวยงามของมันทำให้ปัจจุบันนิยมนำมาปลูกกันมาก แต่พันธุ์ไม้บางชนิดมีความสวยงาม อาจจะแฝงไปด้วยพิษก็อาจจะเป็นได้ ก็เหมือนกับหัวใจม่วงซึ่งก็มีพิษด้วยเช่นกัน แต่พิษของมันก็ไม่ได้ร้ายแรงมากนัก ซึ่งตัวพิษจะอยู่ที่เนื้อเยื่อจากใบและลำต้น ซึ่งเมื่อโดนผิวหนังแล้วจะทำให้เกิดอาการระคายเคืองเป็นผื่นแดงแต่อาจจะเกิดขึ้นกับบางคนที่ผิวแพ้ง่าย เป็นพิษที่ไม่ร้ายแรงมาก ซึ่งตรงนี้เป็นจุดที่ทุกคนควรระวังมากที่สุด เพราะพืชทุกชนิดที่เรารู้จัก บางทีอาจจะไม่รู้จักโดยละเอียด ดังนั้น การที่จะนำพืชหรือสมุนไพรต่างๆ มาใช้หรือมาปลูกเพื่อประดับควรที่จะศึกษาถึงรายละเอียดของพืชชนิดนั้นๆ ด้วย เพื่อความปลอดภัยของเราและคนรอบข้าง

สุขสาระ กันยายน 2552